Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

Λεξικό

Πάθη (Passion)

Μουσική αφήγηση των Παθών του Χριστού, που μοιάζει μουσικά με το ορατόριο.

πεντατονική κλίμακα ή σκάλα (pentatonic scale)

Κλίμακα με πέντε νότες, όπως αυτή που προκύπτει όταν παίζονται μόνο τα μαύρα πλήκτρα του πιάνου.

πολυφωνία (polyphony)

Ο συνδυασμός δύο ή περισσότερων ανεξάρτητων μελωδικών γραμμών (φωνών) ίσης σημασίας. Από τον 12ο αιώνα μέχρι την περίοδο Μπαρόκ η μουσική είναι πολυφωνική.

πολυφωνία (polyphony)

Ο συνδυασμός δύο ή περισσότερων ανεξάρτητων μελωδικών γραμμών (φωνών) ίσης σημασίας. Από τον 12ο αιώνα μέχρι την περίοδο Μπαρόκ η μουσική είναι πολυφωνική.

Πολύχορδο (polychord)

Είναι ένα έγχορδο όργανο που εφηύρε και κατασκεύασε ο τυφλός τεχνικός πιάνων, χορδιστής και εφευρέτης Ευάγγελος Τσαμουρτζής. Αποτελείται από δύο άρπες ενωμένες στη μία τους πλευρά σχηματίζοντας γωνία και ανάμεσά τους κάθεται ο εκτελεστής. Είχε γύρω στις 115 χορδές, έκταση εξίμισι οκτάβες και δυνατό ήχο. Στην Αθήνα παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1937 με το έργο του Δ. Λεβίδη Παραλλαγές για τρία πολύχορδα, πνευστά και κρουστά.

πουαντιλισμός (pointillism)

Ζωγραφική τεχνική που αναπτύχθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα, με την οποία μια ζωγραφιά συντίθεται όχι με πινελιές, αλλά με κουκίδες καθαρού χρώματος.

πριμαντόνα (prima donna)

Σημαίνει «πρώτη κυρία». Είναι η πρωταγωνίστρια της όπερας, ή αλλιώς η ντίβα. Σε όλες τις εποχές οι πριμαντόνες είναι γνωστές για την απαιτητική συμπεριφορά τους.

πρόγραμμα (program)

Το κείμενο που συνοδεύει μια οργανική μουσική σύνθεση (δηλ. σύνθεση χωρίς φωνές) και περιγράφει τα γεγονότα ή τις εντυπώσεις που αποδίδει η μουσική.

προγραμματική ή περιγραφική μουσική (program music)

Οργανική μουσική (χωρίς φωνές) που αφηγείται μια ιστορία ή εμπνέεται από άλλες εξωμουσικές ιδέες, οι οποίες συνήθως περιγράφονται σε ένα συνοδευτικό κείμενο, το πρόγραμμα.

προετοιμασμένο πιάνο (prepared piano)

Επινόηση του Αμερικανού συνθέτη Τζον Κέιτζ, ο οποίος, τοποθετώντας διάφορα αντικείμενα, όπως βίδες, γόμες, νομίσματα κλπ., ανάμεσα στις χορδές του πιάνου, μετέτρεπε τον ήχο του σε ήχο κρουστού οργάνου.

προοπτική

Η γραμμική προοπτική είναι ένα μαθηματικό σύστημα με το οποίο ο τρισδιάστατος χώρος μπορεί να αποδοθεί σε επίπεδη επιφάνεια. Κοιτάζοντας έναν πίνακα, ο θεατής νομίζει πως βρίσκεται μπροστά από ένα ανοιχτό παράθυρο μέσα από το οποίο αντικρίζει τον ζωγραφισμένο κόσμο.

Προτεσταντική Εκκλησία

βλ. Διαμαρτυρόμενη Εκκλησία

πρωτογονισμός ή πριμιτιβισμός (primitivism)

Τάση της τέχνης του 20ού αιώνα να μιμείται καλλιτεχνικές μορφές και τεχνικές πρωτόγονων πολιτισμών.