Αν υπάρχει ένας συνθέτης της Αναγέννησης που επηρέασε τη μουσική σύνθεση και εκπαίδευση μέχρι σήμερα, αυτός είναι ο Τζοβάννι Πιερλουίτζι από την Παλεστρίνα, μια μικρή πόλη κοντά στη Ρώμη. Η μουσική που έγραψε ήταν κυρίως θρησκευτική (104 λειτουργίες και τουλάχιστον 300 μοτέτα είναι μερικά από τα έργα του) και δεν απομακρύνθηκε ποτέ από τη Ρώμη και τις εκκλησίες στις οποίες υπηρετούσε. Ο διάφανος, εύηχος και ευχάριστος ήχος του και η πιστή και καθαρή απόδοση των λέξεων αντικατόπτριζε πλήρως τις απόψεις της Αντιμεταρρύθμισης για την εκκλησιαστική μουσική. Έτσι ο Πάπας Γρηγόριος Γ’ ανέθεσε στον Παλεστρίνα να επιβλέψει μια νέα έκδοση εκκλησιαστικών ύμνων (Γρηγοριανών μελών), απαλλαγμένη από λάθη και παραφθορές αιώνων, ένα εγχείρημα που ολοκληρώθηκε μετά το θάνατό του συνθέτη. Η αναθεωρημένη έκδοση των ύμνων ήταν σε χρήση μέχρι τον 20ό αιώνα, αλλά είναι αμφίβολο κατά πόσο ο Παλεστρίνα και οι συνεργάτες του μπόρεσαν πραγματικά να εντοπίσουν τις πρωτότυπες εκκλησιαστικές μελωδίες. Οι συνθετικές τεχνικές του Παλεστρίνα αποτέλεσαν τη βάση για πραγματείες γύρω από την αντίστιξη, όπως η θρυλική Άνοδος στον Παρνασσό (Gradus ad Parnassum, 1725) του Γιόχαν Φουξ (Johann Fux), και είναι οι ίδιες που διδάσκονται και σήμερα στο μάθημα της αντίστιξης στις μουσικές σχολές παγκοσμίως.
Τζοβάννι Πιερλουίτζι ντα Παλεστρίνα
Giovanni Pierluigi da Palestrina
1525/26-1594